Μέτρα αποφυγή μετάδοσης δασικής πυρκαγιάς

Μέτρα πυροπροστασίας και εκπαίδευση

Διονύσιος Π. ΒΟΡΙΣΗΣ
Αντιστράτηγος Π.Σ. ε.α.Δασολόγος Διδάκτωρ του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠτ. 

πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Αποστράτων Πυροσβεστικού Σώματος

Για την αποφυγή της μετάδοσης μιας δασικής πυρκαγιάς σε σπίτια ή άλλα οικοδομήματα που βρίσκονται μέσα ή κοντά σε δάσος θα πρέπει να ακολουθούνται οι παρακάτω βασικές αρχές:

• Η εξωτερική κατασκευή του οικοδομήματος πρέπει να είναι από ανθεκτικά στη φωτιά υλικά. Δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται στο εξωτερικό μέρος του οικοδομήματος υλικά όπως το πισσόχαρτο, πλαστικό κ.λπ. Τα ξύλινα εξωτερικά μέρη θα πρέπει να επαλείφονται ή να εμποτίζονται με κατάλληλο αντιπυρικό υγρό που επιβραδύνει την ανάφλεξη. Η επάλειψη θα πρέπει να επαναλαμβάνεται σε τακτικά χρονικά διαστήματα σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή του αντιπυρικού υγρού.
• Γυάλινα ανοίγματα αν δεν προστατεύονται με πυράντοχα παντζούρια θα πρέπει να κατασκευάζονται από ειδικό γυαλί.
• Να μην υπάρχουν γύρω από το οικοδόμημα σε θέσεις που μπορεί να επηρεασθούν από την πυρκαγιά εύφλεκτα υλικά, όπως σκουπίδια, ξύλα, δεξαμενές πετρελαίου κ.λπ. Τα υλικά αυτά θα πρέπει να βρίσκονται μέσα σε πυράντοχη κατασκευή, αντοχής τουλάχιστον 30 λεπτών.
• Να καθαρίζονται τακτικά (ανά 15ήμερο περίπου) η αυλή και η στέγη του οικοδομήματος από πευκοβελόνες, ξερά φύλλα, χόρτα κ.λπ. Τα υλικά αυτά θα πρέπει να απομακρύνονται και αν αυτό δεν είναι δυνατό να θάβονται στο έδαφος και σε βάθος τουλάχιστον 20 εκατοστών.
• Τα δένδρα και οι θάμνοι γύρω από το σπίτι θα πρέπει να κλαδεύονται και να καθαρίζονται, τακτικά, από τυχόν υπάρχοντα ξερά κλαδιά. Κλαδιά που εφάπτονται ή βρίσκονται πάνω από τη στέγη θα πρέπει να κόβονται.
• Να τοποθετηθεί μάντρα από άκαυστα υλικά πάνω από την οποία να υπάρχει συρματόπλεγμα με μικρό άνοιγμα βρόχων.
• Να υπάρχουν στην αυλή μια ή περισσότερες βρύσες με λάστιχο το μήκος του οποίου να μπορεί να καλύψει οποιοδήποτε σημείο της αυλής και του οικοδομήματος.
• Οταν υπάρχει πισίνα ή άλλη δεξαμενή νερού να υπάρχει αντλία νερού που να κινείται από μηχανή εσωτερικής καύσης για τη χρήση του νερού στην πυρόσβεση. Στην περίπτωση αυτή είναι καλό το περίβλημα του κτιρίου να καλύπτεται από σύστημα καταιωνιστήρων νερού (sprinkler).
• Εργοστάσια ή άλλα οικοδομήματα που καλύπτονται από μόνιμο υδροδοτικό πυροσβεστικό δίκτυο θα πρέπει να προβλέπουν πυροσβεστικές φωλιές στο εξωτερικό του κτιρίου για την αντιμετώπιση μετάδοσης πυρκαγιάς από το εξωτερικό του κτιρίου.
• Τα ανοίγματα εξαερισμού κ.λπ. που δεν είναι δυνατόν να κλείσουν να φράσσονται με χοντρό, πυκνό, μεταλλικό πλέγμα.

Αν ένα οικοδόμημα βρεθεί στην πορεία μιας δασικής πυρκαγιάς θα πρέπει να γίνουν τα εξής:

• Να κλείσουμε αμέσως όλα τα ανοίγματα του οικοδομήματος. Επίσης να κλείσουν συστήματα εξαερισμού ή κλιματισμού. Εάν υπάρχει τζάκι του οποίου η καμινάδα δεν έχει καλυφθεί με πλέγμα να κλείνεται το «τάμπερ».
• Να βρέξουμε όλα τα εύφλεκτα μέρη. Αν υπάρχει αυτόματο σύστημα ποτίσματος να το θέσουμε σε λειτουργία.
• Ανοίγουμε την εξώπορτα του σπιτιού για τη διευκόλυνση των πυροσβεστών.
• Να μην επιχειρήσουμε την εγκατάλειψη του χώρου εκτός εάν η δίοδος διαφυγής είναι πλήρως εξασφαλισμένη. Η πιθανότητα επιβίωσης σε ένα συμβατικό οικοδόμημα είναι μεγάλη ενώ αντίθετα είναι μικρή μέσα σε αυτοκίνητο το οποίο βρίσκεται μέσα σε καπνούς ή σε φλόγες. Για τη διαφυγή θα πρέπει να επιλέξουμε μία διαδρομή η οποία δεν θα επηρεαστεί από τη θερμότητα ή τους καπνούς καθ' όλη τη διάρκεια της διαφυγής. Ως χρόνο διαφυγής θα πρέπει να υπολογίσουμε το διπλάσιο έως τριπλάσιο από το συνήθως απαιτούμενο. Κατά τη διαφυγή οδηγούμε ήρεμα και με μικρή σχετικά ταχύτητα.
• Εάν διαταχθεί εκκένωση περιοχής θα πρέπει να ακολουθηθούν πιστά οι οδηγίες και οι διαδρομές που δόθηκαν. Οδηγούμε επίσης ήρεμα και με μικρή σχετικά ταχύτητα.
• Οταν πλησιάσει η πυρκαγιά να καταφύγουμε στο εσωτερικό του σπιτιού κλείνοντας όλες τις χαραμάδες με βρεγμένα πανιά τα οποία διατηρούμε υγρά. Η ποσότητα των τοξικών καπνών μέσα σε ένα οικοδόμημα είναι μικρή ακόμα και μετά από μισή ώρα έκθεσης στους καπνούς.
• Μετά τη διέλευση της πυρκαγιάς σβήνουμε αμέσως τις μικροεστίες που παραμένουν.

Στο πλαίσιο ενός ευρύτερου σχεδιασμού Πολιτικής Προστασίας όλα τα παραπάνω θα πρέπει να γίνουν αντικείμενο μαζικής εκπαίδευσης του πληθυσμού και στις πόλεις και στα χωριά, με ευθύνη του κράτους.