23 χρόνια από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ

Πρωτοσέλιδο του «Ριζοσπάστη» στις 3/1/1981

Στις 10 Δεκέμβρη, συμπληρώθηκαν 23 χρόνια από όταν το Συμβούλιο Κορυφής στο Μάαστριχτ υιοθέτησε το 1991 το κείμενο για την ένωση της Ευρώπης (Συνθήκη του Μάαστριχτ). Τον Ιούλη του 1992, στη Βουλή, τη Συνθήκη υπερψήφισαν 286 βουλευτές της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και του τότε «Συνασπισμού». Κατά ψήφισαν οι 7 βουλευτές του ΚΚΕ και η μία βουλευτής των τότε «Οικολόγων - Εναλλακτικών», με διαφορετικό σκεπτικό. 

Στη συζήτηση που προηγήθηκε, ο εισηγητής του ΣΥΝ υπερασπίστηκε τη Συνθήκη, λέγοντας μεταξύ άλλων: «Επιλέγουμε την πορεία προς την ενωμένη Ευρώπη και θέλουμε να συμβάλλουμε στη συνειδητή αποδοχή της από την κοινή γνώμη». Στην ίδια συζήτηση, ο Λεωνίδας Κύρκος χαρακτήρισε το ΚΚΕ για τη στάση του απέναντι στη Συνθήκη «παλαιοημερολογίτικη πλευρά του αριστερού κινήματος»!

Το ΚΚΕ ήταν το μόνο κόμμα που τάχθηκε κατά της Συνθήκης και προσπάθησε με κάθε τρόπο να αποκαλύψει την ουσία της στο λαό. Πρότεινε, μάλιστα, να γίνει δημοψήφισμα, όπως έγινε σε άλλες χώρες - μέλη της ΕΕ, για την αποδοχή ή την απόρριψη της Συνθήκης. Η πρόταση απορρίφθηκε από τα υπόλοιπα κόμματα (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΝ). Ακόμα και μετά την επικύρωση της Συνθήκης, το ΚΚΕ επανέφερε την πρόταση για δημοψήφισμα.

Το ΚΚΕ με σταθερότητα πολέμησε την ΕΕ σαν διακρατική Ενωση των μονοπωλίων, από την οποία ο λαός δεν έχει να περιμένει τίποτα καλό. Οπως αποδείχτηκε, η Συνθήκη του Μάαστριχτ και οι μετέπειτα Συνθήκες, θωράκισαν παραπέρα την εξουσία των μονοπωλίων, όξυναν την ανισομετρία στο εσωτερικό της ΕΕ και τις αντιθέσεις, συνέβαλαν καθοριστικά στη διάλυση των κατακτήσεων που είχαν οι εργαζόμενοι τα προηγούμενα χρόνια, κάτω από την επίδραση και του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ και σε άλλες χώρες.

Σε εποχές δύσκολες, που η κυρίαρχη προπαγάνδα παρουσίαζε την ΕΕ σαν το «κοινό μας σπίτι», που οργίαζαν οι υποσχέσεις προς το λαό ότι «θα φάει με χρυσά κουτάλια», που κάθε αντι-ΕΕ φωνή ταυτιζόταν με τον «δογματισμό», τον «απομονωτισμό» και τον «αναχρονισμό», το ΚΚΕ αποκάλυψε το ρόλο και το χαρακτήρα της Ευρωένωσης, πάλεψε για να κοντράρει οργανωμένα ο λαός τις συνέπειες της πολιτικής της στην Ελλάδα, να δυναμώσει η κοινή πάλη και η αλληλεγγύη με τους λαούς στα άλλα κράτη - μέλη της ΕΕ.

Για την «πλύση εγκεφάλου» του λαού, ότι τάχα τον συμφέρει η ένταξη στην ΕΟΚ (μετέπειτα ΕΕ), η αστική τάξη και οι κυβερνήσεις της δεν λυπήθηκαν κόπο και χρήμα. Οπως έγραφε ο «Ριζοσπάστης», η τότε κυβέρνηση της ΝΔ δαπάνησε περίπου 50 εκ. δραχμές τον Γενάρη του 1981 και πολλαπλάσια τους επόμενους μήνες, σε διαφημίσεις για την ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ, που έγινε την 1η Γενάρη 1981. Το «κλασικό» σλόγκαν «Είσαι στην ΕΟΚ, μάθε για την ΕΟΚ» υπολογίζεται ότι κόστιζε 200.000 δραχμές κάθε φορά που προβαλλόταν.

Εκείνη την περίοδο, το ΠΑΣΟΚ δήλωνε αντίθετο με την ένταξη στην ΕΟΚ, μιλούσε για «ειδική σχέση» και αργότερα, σαν κυβέρνηση, προσαρμόστηκε πλήρως στα δεδομένα της ένταξης. Το τότε «ΚΚΕ Εσωτερικού» τάχθηκε αναφανδόν υπέρ της ένταξης. Εγραφε η «Αυγή» στις 31 Δεκεμβρίου 1980:«Πατώντας στέρεα στο έδαφος της πραγματικότητας και των δυνατοτήτων που υπάρχουν ταχθήκαμε υπέρ της ένταξης μας στην ΕΟΚ. Ρίξαμε το βάρος μας για μια επιλογή που ανοίγει τις καλύτερες δυνατότητες για την πετυχημένη διεξαγωγή του αγώνα για τη δημοκρατία και το σοσιαλισμό στην Ελλάδα».

Ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κ. Καραμανλής, ήταν πιο ειλικρινής, μιλώντας απευθείας τη γλώσσα της τάξης που υπηρέτησε διαχρονικά ο ίδιος και το κόμμα του. Στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμα (1 Γενάρη 1981), «στάθηκε στην "ατυχή συζήτηση" η ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ να γίνει σε μια στιγμή που "ιδιαίτερα η Ευρώπη διέρχεται βαθιά και πολύμορφη κρίση (...) θα χρειαστεί να υποβληθούμε σε ορισμένες θυσίες (...) Να δουλέψουμε περισσότερο και να ξοδεύουμε λιγότερα από όσα κερδίζουμε"»...