Βασικά μέτρα που θα εφαρμοστούν σε βάρος της Κοινωνικής Ασφάλισης

 

Για τις εξελίξεις στο ασφαλιστικό σύστημα, με αιχμή τα επικουρικά ταμεία, ο «Ριζοσπάστης» συζητάει με τον Θανάση Γκώγκο, μέλος του Τμήματος της ΚΕ του ΚΚΕ για την Εργατική - Συνδικαλιστική Δουλειά.

 

-- Ποια είναι τα βασικά μέτρα που θα εφαρμοστούν το επόμενο διάστημα σε βάρος της Κοινωνικής Ασφάλισης;

-- Τα Ταμεία βρίσκονται ήδη σε απελπιστική κατάσταση. Χωρίς ουσιαστική κρατική συμμετοχή ή εγγύηση και με ρημαγμένα έσοδα, θα φτάσουν να «πληρώνουν» ό,τι μπορούν. Αυτό σημαίνει ότι ετοιμάζεται νέα «σφαγή» σε συντάξεις και παροχές Υγείας, Πρόνοιας. Αργά ή γρήγορα θα επιχειρηθεί να ισχύσει για όλους τους συνταξιούχους. Το έχουν ήδη αποφασίσει για την επικουρική και για το εφάπαξ. Ο νέος τρόπος υπολογισμού ρίχνει τις συντάξεις στο 60%, ενώ από το 2020 πέφτουν στο 48% του συντάξιμου μισθού, από το 70% που είναι σήμερα.

Η βασική σύνταξη μέχρι τα 360 ευρώ, που θα εγγυάται το κράτος από το νέο έτος, μαζί με την αναλογική που θα καθορίζεται από τα έτη ασφάλισης, θα βρίσκονται κάτω από διαρκές μικροσκόπιο για μειώσεις, με την καθιέρωση της ρήτρας αυτόματης μείωσης συντάξεων σε όλα τα ασφαλιστικά ταμεία, ώστε να μην υπάρχουν σε αυτά ελλείμματα.

Παράλληλα, προετοιμάζουν αρνητικές αλλαγές στα χαμηλότερα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης από το 2015, ίσως και νωρίτερα. Με την κατάργηση των λεγόμενων πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, έρχεται είτε δραματική μείωση των συντάξεων, είτε αύξηση των ορίων ηλικίας έως και 12 χρόνια. Αυτό αφορά χιλιάδες ασφαλισμένους, κυρίως μητέρες ανήλικων στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, εργαζόμενους στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα και άλλους.

 

Στη διαδοχική ασφάλιση προωθείται η εκ βάθρων αλλαγή των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης, κάνοντας πιο αυστηρές τις ηλικιακές προϋποθέσεις. Επίσης, έχει ανοίξει η συζήτηση και προετοιμάζουν το έδαφος για συντάξεις ανάλογα και με την «περιουσιακή κατάσταση» του ασφαλισμένου, όπως περιγράφει η «Λευκή Βίβλος», δηλαδή με τη μετατροπή των περιουσιακών στοιχείων - π.χ. της κατοικίας - σε πρόσθετο εισόδημα και κριτήριο συνταξιοδότησης.

 

-- Ειδικά στα ζητήματα της επικουρικής ασφάλισης, βλέπουμε έντονη κινητικότητα. Ποιος είναι ο στόχος τους;

-- Ο στόχος είναι προφανής και διατυπωμένος. Θέλουν να ξεμπερδέψουν με τις επικουρικές συντάξεις. Στην κατεύθυνση αυτή έχουμε επίσπευση των μέτρων. Δηλαδή, από τον επόμενο μήνα, αντί το Γενάρη του 2015, οι επικουρικές συντάξεις θα μειωθούν παραπέρα, με την καθιέρωση ρήτρας αυτόματης μείωσης συντάξεων, που περιγράψαμε προηγουμένως.

Από το 2015 θα υπάρχει ενσωμάτωση επικουρικών Ταμείων στο ΙΚΑ. Προδιαγράφεται η συγχώνευση της επικουρικής σύνταξης με την κύρια, μέσω αναλογιστικών μελετών, με τελικό στόχο να υπάρξει ένα Ταμείο για όλους μέχρι το 2017.

Σοβαρά προβλήματα, επίσης, θα προκαλέσει η κατάργηση κοινωνικών πόρων σε αρκετά Ταμεία. Με νόμο που υπήρχε στο τελευταίο πολυνομοσχέδιο, καταργούνται πάνω από 50 «κοινωνικοί πόροι» για 22 επικουρικά ταμεία, κλάδους και ταμεία εφάπαξ, χωρίς να υπάρχει πρόβλεψη κάλυψης των απωλειών από εργοδοτική εισφορά ούτε φυσικά αντίστοιχη χρηματοδότηση - κάλυψη από το κράτος.

Η διάλυση της επικουρικής, όπως τη γνωρίζαμε, σημαίνει είσοδο των ασφαλιστικών πολυεθνικών εταιρειών, δηλαδή ιδιωτική ασφάλιση χωρίς να υπάρχει καμιά εγγύηση για το ύψος της συνταξιοδοτικής απολαβής. Σε αυτήν την κατεύθυνση πυκνώνουν οι μελέτες, οι προτάσεις και οι πρωτοβουλίες που παίρνουν τα «αρπαχτικά» στον κλάδο της ιδιωτικής ασφάλισης.

Με τις νέες σχεδιαζόμενες ρυθμίσεις και τη συγχώνευση ή κατάργηση όλων των επικουρικών ταμείων, θα προχωρήσουν σε νέα μείωση εισφορών, σε νέα μείωση του εργοδοτικού «κόστους». Οι μειωμένες εισφορές θα λειτουργήσουν ως κίνητρο για τη συμμετοχή στα επαγγελματικά ταμεία, ενώ θα δοθούν ενδιάμεσα φορολογικά κίνητρα. Σε αυτή την κατεύθυνση γίνεται αναμόρφωση των νομοθετικών ρυθμίσεων για τα επαγγελματικά ταμεία και τις επαγγελματικές συντάξεις με συμμετοχή και της ιδιωτικής ασφάλισης.

-- Ο ΣΥΡΙΖΑ, η πλειοψηφία της ΓΣΕΕ και άλλες δυνάμεις παρουσιάζουν τις ανατροπές στο Ασφαλιστικό σαν αποτέλεσμα των μνημονίων. Είναι έτσι;

-- Η σημερινή κατάσταση του ασφαλιστικού συστήματος είναι αποτέλεσμα απανωτών χτυπημάτων από τα τέλη της δεκαετίας του '70 και επιταχύνθηκε τα τελευταία χρόνια της κρίσης. Οι αντιασφαλιστικές ανατροπές - αναδιαρθρώσεις υπαγορεύονται από τις ανάγκες του κεφαλαίου, δεν γίνονται για «νοικοκύρεμα» των οικονομικών, όπως ισχυρίζονται κυβερνητικά στελέχη. Προωθούνται σ' όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ, με συγκεκριμένες αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όχι μόνο στην Ελλάδα.

Εφαρμόζονται ανεξάρτητα από το αν κυβερνούν φιλελεύθερες ή σοσιαλδημοκρατικές ή κεντροαριστερές δυνάμεις, με τη συμμετοχή και μεταλλαγμένων κομμουνιστικών κομμάτων. Ο στόχος είναι να ενισχυθεί η κερδοφορία των μονοπωλίων, με μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης, με τη μείωση του λεγόμενου μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστους.

Επιδιώκουν να πάρουν πίσω ένα μέρος της υπεραξίας που υπάρχει με τη μορφή των κοινωνικών παροχών. Σχεδιάζουν ένα νέο ασφαλιστικό σύστημα που θα λειτουργεί όπως τα εξατομικευμένα ασφαλιστικά συμβόλαια που πουλάνε οι ιδιωτικές εταιρείες, ένα σύστημα στο οποίο δεν υπάρχουν ούτε τα κατώτερα όρια συντάξεων.

Το παράδειγμα της χρεοκοπίας της ΕΝΡΟΝ στις ΗΠΑ, που άφησε ανασφάλιστους και χωρίς σύνταξη χιλιάδες εργαζόμενους, η χρεοκοπία του ιδιωτικού ασφαλιστικού συστήματος στην κρίση της Αργεντινής, οι απώλειες δισεκατομμυρίων ευρώ στην Αγγλία, αλλά και στη χώρα μας το κλείσιμο της ασφαλιστικής ΑΣΠΙΣ έχουν φανερώσει το ρόλο της ιδιωτικής ασφάλισης.

Από αυτή την επίθεση κανένας δεν μένει άθιχτος, όποτε και αν συνταξιοδοτηθεί, σε όποιο Ταμείο κι αν είναι ασφαλισμένος. Ο στόχος είναι ό,τι ισχύει για τις επικουρικές συντάξεις να επεκταθεί στην κύρια σύνταξη, να μην υπάρχει καμία ουσιαστική συμμετοχή και εγγύηση του κράτους. Η σύνδεση της ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής θα οδηγήσει σε συνεχείς αυξήσεις ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.

Για την Ελλάδα έχει νομοθετηθεί αυτόματος μηχανισμός αναπροσαρμογής κάθε τρία χρόνια, αρχίζοντας από το 2020. Ετσι γίνεται η εφαρμογή και στη χώρα μας του πλαισίου που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ενωση και δεν είναι «εφεύρεση» του μνημονίου, ούτε ελληνική πρωτοτυπία.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ισχυρίζεται ότι η αιτία της οικονομικής κρίσης είναι ο «ακραίος νεοφιλελεύθερος» τρόπος διαχείρισης, αθωώνοντας στην ουσία το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα. Συσκοτίζει, σκορπά σύγχυση στους εργαζόμενους καθώς γνωρίζει πολύ καλά ως κόμμα του «ευρωμονόδρομου» ότι η πολιτική και οι οδηγίες της ΕΕ προωθούν ελαστικές μορφές απασχόλησης, αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, μείωση συντάξεων, δουλειά χωρίς συγκροτημένα μισθολογικά και κοινωνικά δικαιώματα. Παρ' όλα αυτά παροτρύνει τους εργαζόμενους να αξιοποιήσουν ως δήθεν ασπίδα προστασίας το αντεργατικό νομοθετικό πλαίσιο, τις ίδιες τις οδηγίες της ΕΕ.

Παράλληλα, δικά τους στελέχη, μαζί με ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, δίνουν εξετάσεις με δηλώσεις και τοποθετήσεις τους για την ενίσχυση της ιδιωτικής ασφάλισης και των επαγγελματικών ταμείων. Η ΓΣΕΕ, από την άλλη, προκλητικά με σημαία το δημογραφικό και τη «γήρανση» του πληθυσμού, προσπαθεί να κάνει κτήμα των εργαζομένων τα επιχειρήματα της ΕΕ, να γίνουν πιο ευκολοχώνευτα τα μέτρα που προετοιμάζονται.